صبح امروز شنبه 25 اردیبهشت 1400، به مناسبت روز بزرگداشت حکیم فردوسی توسی، به همت مدیران مجتمع فرهنگی موزهای سردار آسمانی، مراسمی با دعوت از دکتر ابوالفضل خطیبی و معدودی از دوستداران شاهنامه و فردوسی در محل این مجتمع برگزار گردید. دکتر خطیبی که یکی از بزرگترین شاهنامهپژوهان ایران و جهان با آثار متعدد علمی و تحقیقی در زمینه ادبیات و شاهنامه هستند، دکتر ابوالفضل خطیبی زادهٔ ۲۵ اردیبهشت ۱۳۳۹ در گرمسار شاهنامه پژوه و پژوهشگر زبان و ادب فارسی با درجهٔ استادیاری، عضو هیئت علمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی و سردبیر مجلهٔ «نامه ایران باستان» است، ایشان نگارنده بیش از صد مقاله علمی در زمینه شاهنامه می باشد و در تصحیح شاهنامه جلد هفتم با جلال خالقی مطلق همکاری داشته اند. در این مراسم به سخنرانی با موضوع «نگارههای فردوسی از آغاز تا به امروز» پرداختند.
در این سخنرانی به این پرسش پاسخ داده شد که خوانندگان شاهنامه در طول تاریخ تا امروز چه تصویری از سرایندۀ محبوبِ خود در ذهن داشته و دارند؟
ایشان ضمن نمایش نگارههایی از فردوسی در دستنویسهای دوران مختلف، نتیجه گرفتند که در تصویرگری چهرۀ فردوسی از الگوی ثابتی پیروی نمیشده، بلکه نگارگران با الهام از شخصیتهای معاصر خود و یا استمرار سنت چینیِ چهرهپردازی، تصویری خیالی از ذهن خود بر روی کاغذ میریختند.
در این نشست همچنین کهنترین نگارۀ تاریخدار فردوسی که به شاهنامۀ قوامالدین حسن وزیر مورخ 741 هجری قمری تعلق دارد و درآن حکایت فردوسی و شعرای غزنه نقش شده است، به نمایش در آمد. به گفتۀ دکتر خطیبی، بیشترین شمارِ نگارههای فردوسی بر اساس داستانها و حکایتهایی از زندگانی فردوسی، مندرج در مقدمههای شاهنامه تصویر شده و در بخشهای مربوط به همان داستان در دستنویسها جای گرفتهاند و پس از نگارش مقدمۀ نسخۀ باشکوهِ شاهنامۀ بایسنغری، به سبب اهمیت و اعتبار نسخه نزد کاتبان و نقاشان شاهنامه، داستانهایی از همین مقدمه منبع الهام نگارگران شد. از این رو، از قرن نهم به بعد به نگارههایی برمیخوریم که با الهام از مطالبی از این مقدمه تصویر شدهاند که پیش از آن در هیچ منبع دیگری نقل نشده بود. داستانهای دیگری از زندگانی فردوسی که موضوع نگارگری بوده، عبارتاند از: فردوسی در دربار سلطان محمود، بخشش درمهای اهدایی سلطان به دیگران از سوی فردوسی در گرمابه و چند موصوع دیگر.
در انتهای مراسم ضمن بازدید از بخشهای مختلف موزه هنر جهان توضیحات لازم از سوی کارشناسان موزه دربارۀ آثار ارائه شد که بسیار مورد توجه واقع گردید.