مقاله اي تحت عنوان” گونه شناسي كلاه خودهاي اورارتويي، معرفي دونمونه در موزه هاي بنياد مستضعفان” در آخرين شماره فصلنامه فرهنگي پيمان(شماره 89-90، پائيز و زمستان 1398، صفحات 93-126) به نويسندگي مجيد حاجي تبار و ميترا حاجي به چاپ رسيد. پژوهشي مبتني بر بررسي وطبقه بندي كلاه خودهاي اورارتويي بر اساس شكل،فن آوري ساخت، تزئينات، الحاقات و موضوع و مفهوم نقشمايه ها ومعرفي دو نمونه از انواع آنها در موسسه فرهنگي موزه ها كه با شيوه تطبيق و قياس معرفي گرديد. از انواع كلاه خودهاي مورد بررسي، كلاه خود شماره 43954 موجود در خزانه جنگ افزار از نوع مخروطي نوك تيز با نمونه هاي مكشوفه در شمال كرمانشاه و جنوب سقز در كردستان و كلاه خود شماره 134611 موزه بريتانيا قابل قياس است. لايه اي ضخيم از زنگار سطوح بيروني كلاه خود را پوشانده و اثري از نقش بر پيشاني آن آشكار نيست. در قبر شماره 2 گورستان ميان رودان تالش كلاه خودي مفرغين با بدنه كروي و نوك تيز به همراه دستبند مفرغين با كتيبه ميخي اورارتوئي كشف شده كه از نظر شكل و طرح با نمونه موجود در موزه هاي بنياد شباهت دارد.
كلاه خود ديگر از نوع تاج دار(طُره دار)به شماره ثبت4899 نادر و كمياب بوده وتاكنون در هيچ محوطه باستاني اورارتويي گزارش نشده ولي در ميان نقش برجسته هاي مفرغين از جمله كمربند منطقه وان(افسر سوار بر اسب) و دروازه بالاوات آشوري(سربازان اسيراورارتوئي) اين گونه كلاه خود تصوير شده است. كلاه خود مذكور در بسياري از ويژگي ها از جمله جنس مفرغين وطره يا تاج روي كلاه با نمونه موجود در موزه رضا عباسي قابل مقايسه است. قسمت الحاقي در قسمت شانه ها و فرق سر با لحيم و پرچ به بدنه متصل شده و روي نوك آن زائده اي مدور و دكمه اي حك شده و بالاي آن شياري براي چفت و بست هلال با جوش و لحيم تعبيه شده تا آن را در جاي خود ثابت نگهدارد. گرداگرد لبه به فواصل مشخص سوراخ هاي ايجاد شده كه احتمالاً براي نصب گوش بند و الحاقات استفاده مي شده است. تحقيق با دستاويز قرار دادن آثار موجود در موسسه به دنبال كشف زواياي پيدا و پنهان وقايع سياسي، فرهنگي و اجتماعي و تاثير و تاثرات فرهنگي تهاجمات در صنايع و تكنولوژي بوده است. ميراثي با سه هزار سال قدمت در حوزه فرهنگي آذربايجان بزرگ و تالشان كه حكايت از تقابل هاي فرهنگي دارد و منشاء تحليل ها و داده هاي متفاوت درمستندنگاري و تدوين سناريو خواهد بود.
کلاهخود شماره 4899موزه های بنیاد کلاهخود186موزه رضا عباسی بخشی از کمربند مفرغین منطقه وان